Όταν τα πορτραίτα μιλούν

Πλάι στα πορτραίτα που εκθέτει η Γεωργία Μπλιάτσου, αναδύονται θραύσματα μνήμης από την παιδική ηλικία των αδρά σχεδιασμένων μορφών, τα σχολικά τους θρανία ή τις σπουδές, τη δουλειά, τη μετακίνηση από το νησί στην Αθήνα και πάλι πίσω, το σκίρτημα της πρώτης αγάπης, το γάμο, τη δημιουργία οικογένειας… Στο ξετύλιγμά τους, τα οδοιπορικά αυτά ανασύρουν στην επιφάνεια και στοιχεία γύρω από την ευρύτερη οργάνωση της τοπικής κοινωνίας – τα νήματα που εξυφαίνονται με τον κορμό της χώρας σε διαδοχικές χρονικές περιόδους, το θρυμμάτισμα των εποχών ανάπτυξης, τις πρωτοβουλίες που παίρνουν οι νεότερες γενιές.

Αν και ευαίσθητη, γοητευτική, γεμάτη εκπλήξεις διαδικασία, η συγκέντρωση σκέψεων, συναισθημάτων και εμπειριών που προϋποθέτουν τη νοητή επιστροφή στο παρελθόν παραμένει ατελής. Αφενός, διότι επιτρέπει ή/και ενθαρρύνει την ανακατασκευή – παρά την πιστή περιγραφή – του ειδικότερου νοήματος που μπορεί να είχαν επιμέρους σκέψεις και βιώματα σε παρελθόντες καιρούς και διαφορετικά συμφραζόμενα. Και αφετέρου, επειδή ακόμη και όταν εξασφαλιστούν ευνοϊκές συνθήκες για τη διεξαγωγή της (λ.χ. αμοιβαία εμπιστοσύνη, συμβολικά ή υλικά οφέλη για εκείνον που μιλά όσο και για αυτόν που ακούει), η διαδικασία αυτή συχνά προσκρούει σε δυσδιάκριτους και ανυπέρβλητους φραγμούς (πρόσδεση σε βαθιά ριζωμένες προϊδεάσεις, τάσεις ωραιοποίησης ή απόκρυψης καίριων περιστατικών, αδυναμία κατανόησης, κ.ά.).

Η ζωγράφος, εντούτοις, δεν επιζητεί να ανιχνεύσει και να καταγράψει σε όλη τους την έκταση αλλοτινές ή σύγχρονες όψεις της ζωής των κατοίκων της Τζιάς. Πρωταρχικό της μέλημα είναι να πλησιάσει άνδρες και γυναίκες που ζουν – μόνιμα ή εποχιακά – στο νησί, να εκθέσει σε αυτούς τους εικαστικούς της στόχους και, χαράζοντας ένα κανάλι διαπροσωπικής επικοινωνίας, να τους παρακινήσει να μιλήσουν με όποιον τρόπο οι ίδιοι κρίνουν κατάλληλο και επιθυμητό για τη διαδρομή που ακολούθησαν ως τώρα, το πως έζησαν, τι νοσταλγούν, τι πέτυχαν, που σκόνταψαν, τι ακόμη θέλουν να αποκτήσουν…

Μέσα από τα ακούσματα αυτά, η ζωγράφος έχει μία πολύτιμη ευκαιρία: να γνωρίσει καλύτερα τους συνομιλητές της, να γεφυρώσει συμβολικά τις αποστάσεις, να εμπνευστεί από τις όποιες εκμυστηρεύσεις και στη συνέχεια να αναδείξει, με μολύβια και χρώματα, την ιδιαίτερη έκφραση και τα σημάδια που ο χρόνος έχει εναποθέσει στις φυσιογνωμίες που σχεδιάζει.

Αυτή είναι η οπτική που προσδίδει ξεχωριστή πνοή και ενδιαφέρον στο έργο της Γεωργίας Μπλιάτσου. Τοποθετώντας τα πορτραίτα δίπλα σε ψηφίδες ζωντανής μνήμης, καλεί τον επισκέπτη να συναρμολογήσει τον προφορικό με τον εικαστικό λόγο, τα σύντομα ή περιεκτικά κείμενα με τα χαρούμενα ή απόμακρα βλέμματα, τα γελαστά ή σφιγμένα χείλη, τα τολμηρά ή κουρασμένα μέτωπα.

Μαρίνα Πετρονώτη